દુધિયા દાંત(Primery Teeth) વિશે સામાન્ય સમજણ

વ્હાલા બાળમિત્રો અને વાલીઓ

શરીર ની તંદુરસ્તી માટે દાંત તંદુરસ્ત હોવા જરુરી છે. મોં એ શરીરનું પ્રવેશ દ્વાર છે. જો મોમાં જ રોગ નું ઘર હોય તો આખુ શરીર કઈ રીતે તંદુરસ્ત રહી શકે. ગંદા દાંત એ અસ્વચ્છતા અને બેદરકારીની નિશાની છે. દાંત અને પેઢાના રોગ થાય અને પછી સારવાર કરાવવી એ કરતા એ પહેલાજ યોગ્ય માવજત કરી ને દાંતનુ રક્ષણ કરવુ એ જ સમજદારી છે. દાંતનુ આરોગ્ય એ શરીરના આરોગ્યનું પ્રથમ સોપાન છે.

 સામાન્ય રીતે પુખ્તવયના મનુષ્યના મોં માં 32 દાંત હોય છે જ્યારે બાળકોમાં આ દાંત જેને દુધિયા દાંત પણ કહે છે તે કુલ 20 હોય છે. મોંમાં દાંતની જગ્યા- આકાર અને કાર્યને આધારે ચાર પ્રકારના દાંત હોય છે (જુઓ ચિત્ર).

દુધિયા અને કાયમી દાંત આવવાનો સમય

સામાન્ય રીતે શિશુ જ્યારે છ થી સાત માસનું થાય ત્યારે સૌ પ્રથમ નીચેના આગળના દાંત ફૂટે છે. તે પછી ઉપરનાં આગળના દાંત ફૂટે છે. જેને દુધિયા દાંત કે પ્રાથમિક દાંત(primery teeth) કહે છે. બાળકની ઉંમર આશરે બે વર્ષ થાય ત્યાં સુધીમાં બધાજ દુધિયા દાંત આવી જાય છે. આ કુલ 20 દાંત માં 8 કાપવાના (incisor) 4 ચીરવાના(canine) અને 8 દળવાનાં(molar) દાંત હોય છે. આમ આ દરેક દાંતની કામગીરી નિર્ધારીત હોય છે.

     સામાન્ય રીતે બાળકોમાં દુધિયા દાંત પડવાની શરુઆત 6-7 વર્ષે થાય છે અને તે 13–14 વર્ષ સુધી ચાલુ રહે છે. આ પ્રક્રિયામાં ક્રમશઃ દુધિયા દાંત નું સ્થાન કાયમી દંત(permanent teeth) લેછે. આ પ્રક્રિયા આમતો 13-14 વર્ષ ચાલે છે પરંતુ અપવાદ રુપે ડહાપણની દાઢ 17 વર્ષ બાદ ગમે ત્યારે આવે છે. આ સમય ગાળૉ એક સરેરાશ માર્ગદર્શક છે. જે-તે બાળકના કિસ્સામાં તે વહેલુ કે મોડુ હોય શકે છે.

હાલમાં શાળા આરોગ્ય ચકાસણી કાર્યક્રમ દરમ્યાન ગુજરાતના બાળકોમાં દાંત ના રોગનું પ્રમાણ 70 ટકાથી વધુ જોવા મળ્યુ. આમાં મુખ્યત્વે દાંત માં સડો જોવા મળેલ. આ ગુજરાતી માતા પિતાની આ દિશામાં બેદરકારી સૂચવે છે. શાળા આરોગ્ય કાર્યક્રમે આ દિશામાં લોકોનુ ધ્યાન દોરી એક સરાહનીય ફરજ અદા કરી છે .

માતા પિતાના આ વિષયે કેટલાક સામાન્ય પ્રશ્નો

1.       “મારુ બાળક નવ માસનું થયુ તેને હજુ તેને દાંત નથી આવ્યા તો શું કરવુ ??  શું તેને કેલ્શયમ નું સિરપ કે મમરી આપવી જોઈએ. ??”

જવાબ – બાળકને દાંત આવવાની પ્રક્રિયા કુદરતી છે. સગર્ભાવસ્થામાં દાંત નું બધારણ નક્કી થઈ જતુ હોય છે અને પેઢા નીચે થી દાંતને માત્ર બાહર આવવાની પ્રક્રિયા જ થવાની ક્રિયા જન્મ પછી થશે. આવા સંજોગો માં જો કોઈ બાળકને આ ક્રિયા થોડી મોડી વહેલી પણ થઈ શકે. આ માટે કોઈ પણ પ્રકારનું કેલ્શયમ સીરપ કે મમરી આપવી જરુરી નથી. તેનાથી ફાયદા કરતા ક્યારેક નુક્શાન પણ થઈ શકે. આ એક બહુજ વ્યાપેલી ગેર સમજ છે અને તે દૂર થવી જોઈએ. જો બાળકને પેઢા નીચે દાંત નો કઠણ ભાગ અડી પારખી શકાતો હોય તો ખાસ ચિંતા ન કરવી. ઘણા કિસ્સામાં બાળકોને એકાદ વર્ષ સુધી કોઈ દાંત ન આવ્યા હોય અને પછી બધા સામાન્ય રીતે આવી જાય તેવુ પણ બને છે. જો બાળક દોઢ વર્ષનું થાય ત્યાં સુધી કોઈ દાંત ન આવે તો ચોક્કસ પણે વિશેષજ્ઞની સલાહ લેવી.

2.   “દુધિયા દાંત તો આખરે પડી જવાના તેમાં સારવાર કરાવવાથી કે સંભાળ લેવાથી શો ફાયદો ?“

જવાબ- આ પ્રશ્નના જવાબમાં કુલ બે કારણૉ નીચે મુજબ આપી શકાય.

1.       દુધિયા દાંત કાયમી દાંત માટે જડબામાં જગ્યા રોકી રાખવાનું મહત્વપૂર્ણ કામ કરે છે. જો દુધિયા દાંત તેના કુદરતી ક્રમ થી વહેલા સડી જવાથી કાઢી નાખવા પડે તો તે જગ્યા ખાલી પડે છે અને તેનો વિકાસ ઓછો થાય છે. વળી આ ખાલી પડેલા દાંતની જગ્યા બુરવા પાસેના દાંતો નજીક આવી જાય છે. આથી આ જગ્યાએ આવનાર કાયમી દાંતને અપૂરતી જગ્યા મળે છે પરિણામે તે અસ્ત વ્યસ્ત રીતે ગોઠવાય છે અને અંતે બાળકના જડબામાં એક બેડોળ પણુ આવેછે તેની કાર્યક્ષમતા પણ ઘટે છે. આગળ ઉપર આવા બાળકને ચહેરાની સુંદરતા પર પણ અસર પડી શકે છે.

2.       દુધિયા દાંત અકુદરતી રીતે વહેલા પડે તો કાયમી દાંત આવે ત્યા સુધી બાળકને ખોરાક ચાવવામાં તકલીફ પડે છે અને તેની સીધી અસર તેની પાચન શક્તિ પર પડી શકે છે.

 લેખન.... 

ડો. ભરત કટારમલ 
ડેન્ટલ સર્જન
શાલિભદ્ર કોમ્પ્લેક્સ
પોલીસ ચોકી સામે
જામનગર (ગુજરાત)

આપનો પ્રત્યુત્તર કોમેન્ટ સ્વરુપે ચોક્કસ આપશો.

- હવેથી દર શનિવારે બાળકોની દાંત ની સંભાળ વિશે વિવિધ લેખ અનુભવી ડેન્ટીસ્ટની કલમે.....

પ્રસુતિ આયોજન ના સમીકરણ -2-વ્યવસાયી માતા-પિતા માટે...

મિત્રો

આજના સ્પર્ધાત્મક યુગમાં પતિ- પત્ની બંને કોઈ વ્યવસાયમાં લાગેલા જ હોય છે. આવા કામકાજી માતા-પિતાને આવનારી પ્રસુતિ માટે ઘણુ જ આયોજન કરવું પડે. હવે જો માતા કામકાજી હોય તો સૌથી મોટો પ્રશ્ન પ્રસુતિ પછી શિશુની સારસંભાળ માટે જરુરી રજાઓ નો આવે... તો ભાઈ એમાં એક ઘણા સારા સમાચાર છે. નવજાત શિશુને પ્રથમ છ માસ માત્ર સ્તનપાન જ કરાવવુ જોઈએ એ વૈજ્ઞાનિક સલાહ પર હવે ભારત સરકારે પણ સરાહનીય પગલુ લીધેલ છે અને સ્ત્રીઓને મળતી મેટરનીટિ લીવ હવે છ માસ કરી દેવા પ્રસ્તાવ થયેલ છે. આ સુંદર પગલુ આપના પ્રસુતિ માટેના આયોજન ને સરળ બનાવશે અને આપ નિશ્ચિંત બનીને નવજાત શિશુનું યોગ્ય લાલન પાલન કરી શકશો. આવી જ અનેક વાતો રજૂ છે આજે પ્રસુતિ આયોજન ના સમીકરણ -2 માં .....

 ચિત્ર પર ક્લિક કરી મોટુ જુઓ...

ચિત્ર પર ક્લિક કરી મોટુ જુઓ...

આપનો પ્રત્યુત્તર કોમેન્ટ સ્વરુપે ચોક્કસ આપશો.

- ડો.મૌલિક શાહ

એસોસિયેટ પ્રોફેસર ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ

એમ.પી.શાહ મેડીકલ કોલેજ જામનગર (ગુજરાત)

નવજાત શિશુની આંખની સંભાળ

નવજાત શિશુની આંખની સંભાળ


નવજાત શિશુ ની આંખ અત્યંત કોમળ અને નાજુક હોય છે. આ આંખોની નીચે મુજબ સંભાળ લેશો.

1. આંખોને દિવસમાં એક વાર રોજ નવડાવયા પછી ગરમ પાણી (સહન થઈ શકે તેટલુ)થી સાફ સુતરાઉ રુમાલ વડે હળવેથી સાફ કરો. આ માટે સૌપ્રથમ આપના હાથ સાબુથી ધોઈ સાફ કરવા પડશે. તમારા હાથની આંગળીઓમાં નખ વધેલા ન હોવા જોઈએ નહિંતો શિશુને ચેપ લાગવાનુ કે ઈજા પહોંચવાનુ જોખમ વધી જાય છે.

2. શિશુની આંખમાં કાજળ કે કોઈ પણ અન્ય પદાર્થ ન આંજશો. તેનાથી શિશુને એલર્જી કે ચેપની તકલીફ થઈ શકે છે. કાજળ આંજવા થી કોઈજ દેખીતો વૈજ્ઞાનિક ફાયદો જોવા મળેલો નથી.નવજાત શિશુની આંખ કુદરતી રીતે સુંદર જ હોય છે તેને કાજળ લગાવ્યાથી તે વધુ સારી દેખાતી નથી. ઉલ્ટાનુ શિશુ નું કુદરતી રુપ બગડી જતુ હોય છે.

3. નવજાત શિશુને નવડાવતી વખતે આંખમાં સાબુ કે શેમ્પુ કે ગંદુ પાણી ન જાય તે ધ્યાન આપવુ.

4. શિશુના જન્મ પછી એક વખત વિશેષજ્ઞ પાસે આંખ ચેક ચોક્કસ કરાવશો ઘણી વખત શિશુઓમાં રહેલી જન્મ જાત આંખની ખામી જેવી કે મોતિયો કે આંખની બનાવટમાં રહેલી ખામી વિશે દેખીતી રીતે ઘણી વાર સામાન્ય માણસને ખ્યાલ પણ ન આવે તેવુ બની શકે.

નવજાત શિશુની આંખની સામાન્ય તકલીફો

1. આંસુથી છલકાતી આંખ – Epiphora

બેકગ્રાઉંડ – દરેક મનુષ્યની આંખમાં ઉપરના ભાગે અશ્રુ ગંથિ આવેલી હોય છે. આ ગ્રંથિ સતત ચોવીસે કલાક અશ્રુનું સર્જન કરે રાખે છે. આ અશ્રુ આંખના બાહ્ય પારદર્શી કોમળ ભાગ કોર્નીયા ને ભીનુ રાખે છે અને તેને પોષણ આપે છે. આ અત્યંત જરુરી પ્રક્રિયા છે જેના વગર કોર્નીયા સુકાઈ જવાથી દેખાતુ બંધ થઈ શકે. આ અશ્રુઓ આંખના ખૂણામાં આવેલી બારીક નળીઓ દ્વારા અશ્રુ કોટરવાટે થઈ નાકમાં ખૂલે છે. નાકની ખાસ પ્રકારની અંદરની ચામડી આ અશ્રુ ના ટીપા શોષીલે છે. જ્યારે ખૂબ ટૂંકા સમય માં ખૂબ વધુ આંસુ પેદા થાય તો જ તે આંખ માંથી છલકાતા જોવા મળે છે જેમકે રુદન ના સમયે . નવજાત શિશુમાં આ અશ્રુ વહન કરતી નલિકાઓ ખૂબ નાની અને બારીક હોઈ ઘણી વાર રજકણૉ કે અન્ય પદાર્થો થી બંધ થઈ જાય કે આ નલિકાઓ જન્મજાત સાંકડી હોય અથવા જન્મથી જ બંધ હોય તો આ અશ્રુઓનો માર્ગ અવરોધાવાથી તે આંખમાંથી છલકાઈ ને નીકળી આવે છે. આ પરિસ્થિતિને કારણે ઘણી વાર આંસુ આંખમાં એકત્રીત રહેતા હોવાથી અશ્રુ કોટરનુ ઈંફેક્શન કે આંખમાં ઈંફેક્શન જોવા મળે છે. આવા શિશુને આંખમાં ચિપડા વળે – આંખમાંથી પરુ નીકળે અને આંખના ખૂણા પાસે નાક્ની તરફ એક નાનુ દાણા જેવો ભાગ ઉપસી આવે તેવા લક્શણૉ જોવા મળે છે.

સારવાર

1. સૌપ્રથમ એકવાર વિશેષજ્ઞ પાસે આ પરિસ્થિતીનુ નિદાન ચોક્કસ કરાવો.

2. જો આંખમાં કે અશ્રુકોટરમાં ઈંફેકશનની અસર જોવા મળે તો વિશેષજ્ઞની સલાહ મુજબ ટીપા નાખવા કે એંટીબાયોટીક દવા નો નિયત કોર્સ જરુરી બનશે.

3. ખાસ મસાજ – આંખના નાક તરફના ખૂણા પર ચિત્ર મુજબ હળવા હાથે દબાણ આપી મૂકી દેવાની ક્રિયા પાંચ થી દસ વાર ના સેટમાં બે વાર પ્રતિ દિન કરવુ. આ સિવાય હળવા હાથે આંખના નાક તરફી ખૂણા થી નાક ની તરફ ટચલી (નાની આંગળી) વડે હળવા હાથે ઉપરથી નીચે તરફ મસાજ કરવાથી પણ ફાયદો થઈ શકે છે. શરુઆતી વખતે એક વાર વિશેષજ્ઞની હાજરીમાં આ પ્રક્રિયા કરીને શિખી લેવી.

આ બંને પ્રકારની ક્રિયા બંધ અશ્રુનલિકા ખોલવા માટે ઉપયોગી છે જે થોડા જ પ્રયાસો પછી ખૂલી થતા શિશુની તકલીફ હળવી પડી જશે. જો માત્ર આંસુ છલકવાની જ તકલીફ હોય તો આ ખાસ મસાજ કરવાથી ચોક્કસ ફાયદો થતો જોવા મળે છે.

4. સર્જરી – ખાસ કિસ્સામાં ક્યારેક આ માટે ઓપરેશન કરવુ જરુરી બને છે પણ તે ખૂબ જ જૂજ કિસ્સામાં જરુરી બને છે. આ માટે વિશેષજ્ઞની સલાહ લેવી.

આંખોના ડોળા પર દેખાતુ લોહી ( Sub conjuctival Hemorrhage)

જન્મ પછી ક્યારેક શરુઆતી દિવસોમાં આંખોના ડોળાના સફેદ ભાગ પર લાલાશ પડતા ડાઘ સમાન લોહી જોવા મળે છે. આ સામાન્યતઃ નોર્મલ પ્રસુતિથી જન્મેલા કે પ્રસુતિ થવામાં લાંબો સમય રહેલા શિશુમાં વધુ જોવા મળે છે. આ એક સામાન્ય રીતે જોવા મળતી ઘટના છે. આવા નવજાત શિશુને સામાન્યતઃ આંખો અને તેની આસપાસ સોજો રહેતો હોઈ તથા નવજાત શિશુ જન્મસમયે ખૂબ પ્રકાશ સંવેદી હોઈ આંખો ખોલતા ન હોવાથી ઘણી વખત શરુઆતના બે ત્રણ દિવસ સુધી આ વિશે માતા-પિતા કે ડોક્ટરને પણ ખબર ન પડે તેવું પણ બની શકે છે.

સારવાર

આ પ્રકારનુ લોહી તેની આપોઆપ જ 7 થી 10 દિવસમાં શોષાઈ ને દૂર થઈ જશે. તે માટે કોઈ જ વિશેષ પ્રક્રિયા કરવાની રહેતી નથી. પરંતુ પ્રારંભિક નિદાન માટે વિશેષજ્ઞ ની સલાહ ચોક્કસ લેવી.

આંખોમાં લાગતો ચેપ- પરૂ નીક્ળવુ (conjuctivitis)

નવજાત શિશુને ઘણી વાર શરુઆતી દિવસોમાં આંખના બાહ્ય આવરણ – માં ચેપ લાગવાથી આંખોનો ડોળાનો ભાગ લાલ ઘૂમ જણાય છે. આંખોમાં થી સતત પાણી અને મોટા ભાગે પરૂ નીકળી આવે છે અને આંખો ચોંટી જતી જણાય છે. આ સામાન્યતઃ વાઈરસ કે બેક્ટેરીયાના ચેપથી બને છે. આ એક ચેપ હોવાથી તેની તાત્કાલિક સારવાર કરાવવી ખૂબ જરુરી છે.

સારવાર- વિષેશજ્ઞ પાસે સલાહ લઈ ને જરુરી એન્ટી બાયોટીક દવા કે ટીપા લેવા ખૂબ જરુરી છે.






આપનો પ્રત્યુત્તર કોમેન્ટ સ્વરુપે ચોક્કસ આપશો.

- ડો.મૌલિક શાહ

એસોસિયેટ પ્રોફેસર ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ
એમ.પી.શાહ મેડીકલ કોલેજ
જામનગર (ગુજરાત)

પ્રસુતિ આયોજન ના અગત્યના સમીકરણો -1

મિત્રો

જૂના સમયમાં પ્રસુતિને એક કુદરતી ક્રિયા ગણાતી અને લોકો એક સંયુક્ત કુટુંબમાં રહેતા હોઈ ખાસ આયોજન વગર પણ સહેલાઈ થી ઘણી સમસ્યા સહેલાઈ થી હલ થતી. લોકો કહેતા એ તો પડશે તેવા દેવાશે...! પણ હવે જમાનો બદલાઈ ગયો છે અને હવે તો ભાઈ કેવા પડશે અને કેવા દેવાશે તે પહેલાથી વિચારી લેવુ પડે છે. આ નિયમ પ્રસુતિ આયોજન ને પણ લાગુ પડે છે અને હવે કુલ બે હપ્તે વાંચો પ્રસુતિ આયોજન ના અગત્યના સમીકરણો -1. આર્થિક અને સામાજીક સુસજ્જતા...

નીચેના પેઈજ પર ક્લિક કરો અને મોટુ ચિત્ર સરળતાથી વાંચો.

please click on the picture below to read enlarged HTML VERSION

આપનો પ્રત્યુત્તર કોમેન્ટ સ્વરુપે ચોક્કસ આપશો.

- ડો.મૌલિક શાહ

એસોસિયેટ પ્રોફેસર ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ
એમ.પી.શાહ મેડીકલ કોલેજ
જામનગર (ગુજરાત)

બાળકનું નામ કેવી રીતે પસંદ કરવુ ??

બાળકનો જન્મ થતા અનેક ખુશી આવે અને હરખની હેલી ઘર- પરિવારમાં ફરી વળે.!! હવે ચાલુ થાય નામની શોધ... પહેલા આ માટે ફૈબા પર આધાર રખાતો અને ફૈબાનો આ અબાધિત અધિકાર આ સિવાય ધર્મ ગુરુ- ઘરના વડીલ વિ. પણ થોડા અંશે ભોગવતા..! હવે જમાનો બદલાયો મા બાપનો રોલ મહત્વનો બન્યો અને શિશુ જન્મની શરુઆતી પળોમાંથી પરવારે કે ચાલુ થાય એક મહાન ખોજ- ‘ધ નેમ હન્ટ' ...!
આ વાંચવા વાળા ઘણા ખરા અનુભવી મા-બાપ કદાચ મીઠા-ખાટા કે થકાવી નાખનારા સંભારણામાં ડૂબી જતા હોય છે. પણ આજે મારી અમર નામ યાત્રા એ વિષય પર હાસ્ય નિબંધ નથી લખવો એ કામ કદાચ શાહબુદ્દીન રાઠોડ કે અશોક દવે માટે છોડવા યોગ્ય છે.! આજે તો ખરેખર નવા માતા-પિતાની આ મુશ્કેલી હળવી કરવી છે અને મદદરુપ ટીપ્સ આપવાની છે.

નામ રાખવાની પ્રક્રિયામા પહેલા કેટલાક સિધ્ધાંતો નક્કી રાખવા.

1. નામ રાશિ મુજબ રાખવુ છે કે નહી તે નક્કી કરી જો રાશિ મુજબ રાખવુ તો જન્મ સમય પ્રમાણે રાશિ ચોક્ક્સ કરો.
2. બહુ લાંબા કરતા ટૂંકૂ નામ પસંદ કરો વધુમાં વધુ ચાર અક્ષરવાળુ પસંદ કરવુ.
3. નામ જો અર્થપૂર્ણ હોય તો વધુ સારુ.
4. પસંદગીના નામને પિતાના નામ તથા સરનેમ સાથે લખીને જોઈ લેવુ તથા ટૂકમાં(initials) લખતી વખતે પણ સારુ લાગવુ જરુરી છે.
5. મોર્ડન નામ કે અંગ્રેજી નામ પસંદ કરતા પહેલા તેના અર્થ અને શક્ય અપભ્રંશ વિશે વિચારી લેવુ.
6. અન્ય ભાષાના નામો પસંદ કરતી વખતે ઉચ્ચારણ અને સ્પેલીંગ જોઈ લેવા.

નામ પસંદ કરવાના ઉપયોગી સ્ત્રોત....
1. પરિવાર-મિત્ર વર્તુળ 
2. પુસ્તક
3. ઈન્ટરનેટ - વેબસાઈટ
4. ટી.વી.-ફિલ્મો.

પરિવાર-મિત્રવર્તુળ...
સામાન્ય રીતે પરિવાર અને મિત્રવર્તુળ ખૂબ ઉપયોગી થશે ખાસ કરી ભારતમાં કે જ્યાં હજુ પણ સંયુકત પરિવારો છે. દરેક પરિક્ષામાં સીનિયર જેમ જુનિયરને મદદરુપ થાય તેમ આમાં પણ નામનુ સૂચન મળી રહે તો ઘણી કસરતમાંથી બચી જવાય છે. મિત્રોમાં પણ ‘નાગર મિત્રો' આમાં ખૂબ મદદરુપ થાય છે. નવા નામો અને અનોખા નામો પાડવામાં તેમનો કોઈ જવાબ નથી.! આવા કોઈ મિત્રને કામે લગાડવામાં કોઈ વાંધો નહી.!! બસ ક્યારેક બોલવામાં-લખવામાં કે સમજવામાં ભારે નામ આવી ન જાય તે ધ્યાન રાખવુ.!

પુસ્તકો- (Books)
ગુજરાતી ભાષામાં નામ પાડવા માટે ખૂબ જ ઓછા (વધુમાં વધુ ત્રણ કદાચ...) ઉપલ્બ્ધ છે વળી સમય અનુસાર આમાં કોઈ મોટો ફેરફાર આવેલો નથી અને નવા નામોની ઘણી વાર આમાં એન્ટ્રી થતી નથી.. જાણીતા પુસ્તકો નીચે મુજબ છે.
1. મોહક બાળ નામાવલિ - લેખક - યશ રાય - ગાલા પ્રકાશન
2. ચંદ્રકાંત બક્ષીના નવા નામો - લેખક ચંન્દ્રકાંત બક્ષી
3. આધુનિક નામાવલી - લેખક અનંતભાઈ વ્યાસ
                                   આ પુસ્તકો બધા લીડિંગ બુક શોપ્સ પર મળી જ જશે.

 ઈંટરનેટ - વેબ સાઈટ
ઘણી બધી (ગૂગલ સર્ચ મુજબ - 53,100,000!!! ) જેટલા વેબ પેજ માત્ર ઈંડીયન બેબી નેમ વેબ સાઈટ માટે સર્ચ કરતા મળી આવે છે. પરંતુ ભારતીય અને ખાસ કરીને ગુજરાતી નામો રાખવા અને તેમા પણ વિવિધતા જેમકે રાશિ - છોકરો કે છોકરી- ધાર્મિક નામ - અર્થપૂર્ણ નામ - ટ્વીન (જોડકા) માટે ના નામ ગોતવા ઘણા અઘરા હોય છે. આથી જેતે વેબ સાઈટ કદાચ આપણો મતલબ પાર ન પણ પાડે..!  તો આપનો સમય બચાવવા ઉપયોગીતાના ક્રમ અનુસાર આ વેબ સાઈટસ ને મારી દ્રષ્ટિએ નીચે મુજબ ગોઠવી શકાય.

ક્રમ	વેબ સાઈટ લિંક	વિશેષતા / ટીપ્પણી
1.	http://www.bachpan.com/	પસંદગી નો અવકાશ - સરળ આયોજન        - ગુજરાતી માં પણ
2.	http://babynames.indobase.com/	પસંદગીનો વિશાળ અવકાશ- સરળ આયોજન ભારતીય નામો ની વિપુલતા  ...
3.	http://www.indiaparenting.com/names/	વિવિધ રાશિ - ધર્મ અનુસાર પસંદગી ઉપલબ્ધ નામો
4.	http://www.hiren.info/indian-baby-names/	કલેક્શન સારુ છે.
5.	http://www.indianhindunames.com/	પસંદગી થોડી ઓછી - પ્રેઝેંટેશન ગીચ
6.	http://www.wegujarati.com/kidsnames.asp	પસંદગી ઓછી પણ સરળતા વધુ .

આ વેબ સાઈટસ એકદમ યુઝર ફ્રેંડલી છે અને આપની જરુરત મુજબ વિકલ્પ મળી રહેશે.
આશા છે આ લેખ આપને ઉપયોગી થશે અને આપના શિશુને સુંદર નામ આપી શકશો.




આપનો પ્રત્યુત્તર કોમેન્ટ સ્વરુપે ચોક્કસ આપશો.
- ડો.મૌલિક શાહ
એસોસિયેટ પ્રોફેસર ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ
એમ.પી.શાહ મેડીકલ કોલેજ
જામનગર (ગુજરાત)

રડતુ શિશુ - ‘ઈન્ફન્ટાઈલ કોલિક’ (Infantile colic)

નીતા અને અર્જુન ને દોઢ માસ પહેલા પારણુ બંધાયુ. ઘર પરિવારમાં આનંદ છવાઈ ગયો. પ્રથમ દોઢ માસ તો આનંદ પૂર્વક વિતી ગયો. બાળકનું વજન પણ ખૂબ સારુ વધ્યુ. અચાનક એક દિવસ સાંજે શિશુ ખૂબ રડવા લાગ્યુ કોઈ રીતે શાંત ન થાય. ન ધાવણ લે ન અન્ય કોઈ રીતે ચૂપ થાય. આવું એકાદ કલાક ચાલ્યુ અને પછી બાળક શાંત થઈ ગયુ અને ફરી બધુ રાબેતા મુજબ બની ગયુ. ફરી બીજે દિવસ પુનરાવર્તન થયુ અને આવું ત્રણ ચાર દિવસ થયુ. રોજ નવો દિવસ અને નવી સલાહ !! નીતા ના સાસુ એ કહ્યુ કે આતો નીતા બધુ ખાય પીવે ને એટલે થાય વળી તેણે આજે ચણાની દાળ ખાધી એટલે છોકરાને ગેસ થયો હશે. એમણે નીતાને ઠપકો આપ્યો અને કહ્યુ એમના જમાનામાં તો એ પહેલા ત્રણ માસતો સાવ સાદો ખોરાક લેતા અને શિશુને કોઈ તકલીફ ન થતી. નીતાએ સાસુની વાત સિર માથા પર કરી પણ બીજો દિવસ ફરી એજ વાત રીપીટ!!  અને આ વખતે બાજુવાળા શાંતા કાકી એ કહ્યુ એમને લાગે છે શિશુને ધાવણ ઓછુ પડતુ હશે. એટલે નીતા એ ઉપરથી ગાયનું દૂધ આપી જોયુ પણ પરિણામ શૂન્ય અને શિશુનું રડવાનું જરાપણ ઓછુ ન થયુ. હવે તો ઘરનો માહોલ તંગ હતો શિશુ જ્યારે રડતુ ત્યારે ઘરના સભ્યો અને ખાસ કરીને નીતા પણ રડવા લાગતી..!! હવે અર્જુન નો વારો હતો સલાહનો એટલે શિશુને નજીકના ડોક્ટરને દેખાડવાનું નક્કી કર્યુ અને તેમણે બાળકને તપાસી કુલ ત્રણ જાતના ટીપા જુદા-જુદા ડોઝ માં ત્રણ વાર આપવાનું સૂચન કર્યુ કારણ પૂછતા તેમણે કહ્યુ બાળકને ગેસ થાય છે એટલે આવુ બને છે. બસ આખા બિલ્ડીંગમાં બધાને ખબર પડી અને બધા સહૃદયી પાડોશીઓએ વિવિધ ટાઈમ ટેસ્ટેડ નુસ્ખાઓ ની સલાહ આપી જેમકે શિશુને હરડે- જાયફળ નો ઘસારો આપવો ... ફલાણી ગુટ્ટી કે વટી આપવી -... હીંગને પેટ પર ચોપડવી ... સુવાદાણાનું પાણી આપવુ .... ફલાણુ ગ્રાઈપ વોટર આપવુ ... વિ.વિ. પણ સો ટકા ફાયદો તો એક પણ દવાથી કે નુસ્ખાથી ન થતો. ડોક્ટરની દવાથી બાળક થોડુ સૂઈ જતુ અને ચૂપ થતુ પણ માતા પિતાને ડર લાગતો કે એલોપથીક દવાથી શિશુને નુક્શાન તો નહિં થાય ૵ એક હસતા- ખેલતા પરિવાર માટે હવે સાંજનો સમય ડરામણૉ થઈ પડતો અને આની માનસિક અસર દિવસના કામ પર થતી જણાતી હતી. નીતાના સાસુ તો બાળકનો કાળૉ દોરો પણ મંતરાવી લાવ્યા કે કદાચ કોઈની ખરાબ નજર લાગી ગઈ હોય....!
કદાચ ઘણા માતા પિતાને આ ઘટમાળ માંથી થોડા ઘણા અંશે પસાર થવુ પડ્યુ હશે. ઘણાને આ જાણે એમની વાત કોઈ એ ફરી થી કહી હોય તેવુ લાગશે. પણ આ તો ઘર ઘર કી કહાની છે ભાઈ ... ! બાળ આરોગ્ય નિષ્ણાત તરીકે ની પ્રેક્ટીસમાં આ એક સામાન્ય રીતે જોવા મળતો પ્રશ્ન છે જેના વિશે જેટલા મોં એટલી વાતો સાંભળવા મળશે. તો ચાલો આ પ્રશ્ન પાછળનુ વિજ્ઞાન સમજીએ.
 વૈજ્ઞાનિક સંદર્ભ
નાનુ બાળક જ્યારે અંદાજે એકાદ માસ ની આજુ બાજુ ની ઉંમરે પહોંચે ત્યારે તેના દેહધાર્મિક ફેરફારો નો વેગ ઘણો હોય છે. નવી દુનિયા સાથે તાલ બેસાડવા મથતુ શિશુ પોતાના જ શરીરની અંદર થઈ રહેલી શારીરીક પ્રક્રિયા ઓળખવા અને તે નોર્મલ છે તે સમજવાનો પ્રયાસ કરે છે. તબીબી ભાષામાં તેને સામાન્ય રીતે ‘ઈન્ફન્ટાઈલ કોલિક' (Infantile colic) - ‘ઈવનિંગ કોલિક'(evening colic) તરીકે ઓળખાય છે. ‘કોલિક'(colic) મૂળ ગ્રીક શબ્દ છે જે કોલોન(colon)  - ગુજરાતીમાં આંતરડુ પરથી લેવાયેલો છે જેનો અર્થ થાય છે આંતરડાની ગડબડ થી સર્જાયેલી પરિસ્થિતી ...!  ડો.વેસ્લરે આ દિશામાં ઘણુ સંશોધન કરેલ છે તેમના મુજબની વૈજ્ઞાનિક વ્યાખ્યા તપાસીએ તો - જો કોઈ બાળક આશરે ત્રણ કલાક કે તેથી વધુ વખત દિવસમાં રડે અને આવું વારંવાર એક અઠવાડીયામાં ઓછામાં ઓછુ ત્રણ વખત બને તો તેને ‘ઈન્ફન્ટાઈલ કોલિક' (Infantile colic) કહેવાય છે.
આ તકલીફ સ્તનપાન અને અન્ય દૂધ લેતા બંને પ્રકારના શિશુઓને સમાન રુપ થી લાગુ પડે છે.મોટા ભાગના શિશુઓને આનાથી કોઈ આરોગ્યલક્ષી ગંભીર તકલીફ સર્જાતી નથી. આ સમસ્યાના મૂળ માં શું કારણ રહેલુ છે તે બાબતે વૈજ્ઞાનિકો માં હજુ પણ એક મત નથી. શારીરીક - માનસિક અને સ્વભાવગત લાક્ષણિકતાઓ સાથે સંકલિત અનેક કારણો આ માટે કારણ ભૂત છે તેવુ લાગે છે.
આ પરિસ્થિતી સામાન્ય રીતે બે અઠવાડીયા થી -ચાર  માસના શિશુઓમાં જોવા મળે છે. સામાન્યતઃ સાંજના સમયે 6 થી 12 વાગ્યા સુધીમાં આ રડવાની ઘટના વધુ જોવા મળે છે. રડવાનું પ્રમાણ દરેક બાળકની તાસીર- ઘરનું વાતાવરણ અને માતા-પિતા સાથે સંકલિત કેટલીક બાબતો પર આધાર રાખે છે. બાળક્નું આ તકલીફ દરમ્યાનનું રુદન સામાન્ય થી ઘણુ અલગ પ્રકારનું હોય છે અને તે દરમ્યાન તેને રડતુ અટકાવવાના સામાન્ય પ્રયાસો જેવાકે - સ્તનપાન કે ઉપરનુ દૂધ કે અન્ય ઘરગથ્થુ ઉપચાર સામાન્ય રીતે લાગુ પડતા નથી.
ડોક્ટરી સલાહ - ઉપચાર
1) સૌ પ્રથમ એક વખત આપના શિશુને એક બાળ આરોગ્ય નિષ્ણાત પાસે ચોક્કસ બતાવો કારણ કે રડવાની સાથે સંકળાયેલ કેટલાક ગંભીર રોગ (દા.ત. અટવાયેલુ હર્નીઆ- ગોળીની તકલીફ વિ.)નું નિદાન સમયસર થવુ ખૂબ જરુરી છે. યાદ રાખો કે ‘ઈન્ફન્ટાઈલ કોલિક' (Infantile colic) નું નિદાન અન્ય રોગ નથી તો જ નક્કી થાય છે.
 2) એકવાર ‘ઈન્ફન્ટાઈલ કોલિક' (Infantile colic) નું નિદાન નક્કી થાય પછી કેટલીક સલાહ જે ઉપયોગી થશે તે નીચે મુજબ છે....

• શિશુનુ રડવાનુ ચાલુ થાય ત્યારે રડવાના સામાન્ય કારણૉ જેવાકે પેશાબ- સંડાસ થી ભીનુ થવુ - કપડામાં અગવડતા કે ગરમી થવી- નાક બંધ હોવુ કે ભૂખ લાગવી તો નથી તે તપાસી લો. જો આમાંથી કોઈ કારણ ન મળે કે રુદન અસામાન્ય હોય તો જ ‘ઈન્ફન્ટાઈલ કોલિક' ગણવુ.
• શિશુ રડવા માંડે ત્યારે ઘરના બધા એ શાંત રહેવુ અને સાથે રડવા ન બેસવુ ...!
• શિશુને ખભ્ભા પર તેડી ખુલ્લી હવામાં ઝડપ થી આંટો મારવો (ઓસરી -અગાસી-ચોગાન-શેરી કે ગ્રાઉંડમાં).
• રડતા શિશુને ધાવણ આપવાનો કે અન્ય દૂધ આપવાનો પ્રયાસ ન કરવો.
• મોબાઈલ પર ગમતુ મ્યુઝિક કે મિક્ષર માં ક્ઠણ વસ્તુ પીસાવાનો રિધમીક અવાજ કેટલાક શિશુને શાંત કરવામાં ઉપયોગી થશે.
• શિશુ ને શાંત અવસ્થામાં હોય અને ધવડાવાય પછી યોગ્ય રીતે ઓછામાં ઓછી દસ મિનિટ થાબડો પછી જ સુવડાવો.
• ઉપરના દૂધ પર હોય તેમને ગાયના દૂધ કે અન્ય પ્રાણીના દૂધ ની ક્યારેક એલર્જી થવાથી પણ આ સમસ્યા થઈ શકે છે તો ડોક્ટરની સલાહ અનુસાર સ્પેશ્યલ ફોર્મુલા મિલ્ક આપી શકાય.
• કેટલાક શિશુની માતાના ખોરાક માં બદલાવ લાવવાથી પણ આ સમસ્યા હળવી થઈ શકે છે જેમકે અમુક કિસ્સાઓમાં માતાના ખોરાક માંથી ટ્મેટા -કોફી -કોબી - ડુંગળી દૂર કરવાથી શિશુમાં ફાયદો જણાયો હતો. જોકે આ માત્ર જૂજ કિસ્સાઓમાં જ ઉપયોગી થાય છે.

• 3) આ તકલીફ માં જાત જાતની ને ભાત-ભાતની દવાઓ - જેવીકે એલોપેથીક- આયુર્વેદીક-ઘરગથ્થુ વિવિ. આપવામાં આવે છે પરંતુ વૈજ્ઞાનિક રીતે તેમની ઉપયોગીતાનું કોઈ જ પ્રમાણ પૂરવાર થયેલુ નથી. કેટલીક પ્રચલિત - પોપ્યુલર દવાઓ અને તેમના વિશેનો વૈજ્ઞાનિક સંદર્ભ આ મુજબ છે.

ક્રમ	દવાનુ નામ	વૈજ્ઞાનિક સંદર્ભ શું કહે છે
1.	Dicyclomine hydrochloride	કદાચ ઉપયોગી થઈ શકે પરંતુ આ દવાની ગંભીર આડ અસરો (શ્વાસ રોકાઈ જવો - ખેંચ-હૃદય થંભી જવુ વિ.)ને લીધે એ શિશુઓમાં ન વાપરી શકાય.
2.	Simethicone	ગેસ છોડવામાં કદાચ મદદરુપ છે પણ તેનો બાળકના રડવાનુ ઓછુ કરવામાં તેનાથી કોઈ ફાયદો જોવા મળેલ નથી.
3.	gripe water	વૈજ્ઞાનિક પ્રમાણો મુજબ ન આપવુ જોઈએ.
4.	Sedatives (such as phenobarbital, chloral hydrate)	વૈજ્ઞાનિક પ્રમાણો મુજબ ન આપવુ જોઈએ.
5.	હર્બલ દવાઓ	મોટા ભાગની દવાઓના કોઈ જ વૈજ્ઞાનિક ધોરણે .તટસ્થ પરિક્ષણૉ થયેલ નથી.
6.	ઘરગથ્થુ ઘસારાઓ	કોઈ જ વૈજ્ઞાનિક ધોરણે .તટસ્થ પરિક્ષણૉ થયેલ નથી. તે કદાચ શિશુને નુકશાન કર્તા પણ હોઈ શકે.

ઉપરોક્ત તમામ વૈજ્ઞાનિક તારણો અને આ લેખ માટે નીચે મુજબના વૈજ્ઞાનિક લેખોનો આધાર લીધેલ છે.

References

• 
  
  1. Prashant G Deshpande, colic / emedicine/ 2009
• 
  
  2. Wessel MA, Cobb JC, Jackson EB.Paroxysmal fussing in infancy, sometimes called "colic".Pediatr.1954;14:721.
• 
  
  3. Sondergaard C, Olsen J, Friis-Hasche.Psychological distress during pregnancy and the risk of infantile colic:a follo-up study.Acta Paediatrica.2003;92(7):811-816.[Medline].
• 
  
  4. Cohen-Silver J, Ratnapalan S.Management of infantile colic: a review.Clin Pediatr (Phila).Jan2009;48(1):14-7.[Medline].
• 
  
  5. Canivet CA, Ostergren PO, Jakobsson IL, Dejin-Karlsson E, Hagander BM.Infantile colic, maternal smoking and infant feeding at 5 weeks of age.Scand J Public Health.May2008;36(3):284-91.[Medline].
• 
  
  6. Heine RG.Gastroesophageal reflux disease, colic and constipation in infants with food allergy.Curr Opin Allergy Clin Immunol.Jun2006;6(3):220-5.[Medline].
• 
  
  7. Taubman B.Parental counseling compared with elimination of cow's milk or soy milk protein for the treatment of infant colic syndrome: a randomized trial.Pediatrics.Jun1988;81(6):756-61.[Medline].
• 
  
  8. Sondergaard C, Skajaa E, Henriksen T B.Fetal Growth and Infantile Colic.Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed.2000;83:F44-F47.
• 
  
  9. [Best Evidence] Savino F, Pelle E, Palumeri E, Oggero R, Miniero R.Lactobacillus reuteri (American Type Culture Collection Strain 55730) versus simethicone in the treatment of infantile colic: a prospective randomized study.Pediatrics.Jan2007;119(1):e124-30.[Medline].
• 
  
  10. Savino F, Cresi F, Pautasso S, et al.Intestinal microflora in breastfed colicky and non-colicky infants.Acta Paediatr.Jun2004;93(6):825-9.[Medline].
• 
  
  11. Akcam M, Yilmaz A.Oral hypertonic glucose solution in the treatment of infantile colic.Pediatr Int.Apr2006;48(2):125-7.[Medline].
• 
  
  12. Olafsdottir E, Forshei S, Fluge G, Markestad T.Randomised controlled trial of infantile colic treated with chiropractic spinal manipulation.Arch Dis Child.Feb2001;84(2):138-41.[Medline].
• 
  
  13. Wiberg JM, Nordsteen J, Nilsson N.The short-term effect of spinal manipulation in the treatment of infantile colic: a randomized controlled clinical trial with a blinded observer.J Manipulative Physiol Ther.Oct1999;22(8):517-22.[Medline].
• 
  
  14. Balon AJ.Management of infantile colic.Am Fam Physician.Jan1997;55(1):235-42, 245-6.[Medline].
• 
  
  15. Barr RG.The 'Colic' enigma: Prolonged episodes of a normal predisposition to cry.Infant Mental Health Journal.11:340.
• 
  
  16. Bergeson PS.Herbal teas for infantile colic.J Pediatr.Oct1993;123(4):670; author reply 670-1.[Medline].
• 
  
  17. Berkowitz D, Naveh Y, Berant M."Infantile colic" as the sole manifestation of gastroesophageal reflux.J Pediatr Gastroenterol Nutr.Feb1997;24(2):231-3.[Medline].
• 
  
  18. Forsyth BW, McCarthy PL, Leventhal JM.Problems of early infancy, formula changes, and mothers'' beliefs about their infants.J Pediatr.Jun1985;106(6):1012-7.[Medline].
• 
  
  19. Frodi A.When Empathy Fails: Aversive Infant Crying and Child Abuse.New York, NY:Plenum Publishers;1985:263.
• 
  
  20. [Best Evidence] Hill DJ, Roy N, Heine RG, et al.Effect of a low-allergen maternal diet on colic among breastfed infants: a randomized, controlled trial.Pediatrics.Nov2005;116(5):e709-15.[Medline].
• 
  
  21. Kurtoglu S, Uzum K, Hallac IK.5-Hydoxy-3-indole acetic acid levels in infantile colic:Is serotoninergic tonus responsible for this problem?.Acta paediatrica.1997;86:764-765.[Medline].
• 
  
  22. Loethe L, Lindberg T, Jakobsson I.Macromolecular Absorption in Infants with Infantile Colic.Acta Paediatr Scand.1990;79:417-21.[Medline].
• 
  
  23. Lucassen PL, Assendelft WJ, Gubbels JW.Effectiveness of treatments for infantile colic: systematic review.BMJ.May 231998;316(7144):1563-9.[Medline].
• 
  
  24. Miller AR, Barr RG.Infantile colic. Is it a gut issue?.Pediatr Clin North Am.Dec1991;38(6):1407-23.[Medline].
• 
  
  25. [Guideline] National Collaborating Centre for Primary Care. Postnatal care. Routine postnatal care of women and their babies. London (England): Royal College of General Practitioners; 2006 Jul.[FullText].
• 
  
  26. O'Donovan JC, Bradstock AS Jr.The failure of conventional drug therapy in the management of infantile colic.Am J Dis Child.Oct1979;133(10):999-1001.[Medline].
• 
  
  27. Pinyerd BJ.Strategies for consoling the infant with colic: fact or fiction?.J Pediatr Nurs.Dec1992;7(6):403-11.[Medline].
• 
  
  28. Raiha H, Lehtonen L, Korhonen T.Family life 1 year after infantile colic.Arch Pediatr Adolesc Med.Oct1996;150(10):1032-6.[Medline].
• 
  
  29. Rao MR, Brenner RA, Schisterman EF, Vik T, Mills JL.Long term cognitive development in children with prolonged crying.Arch Dis Child.Nov2004;89(11):989-92.[Medline].
• 
  
  30. Ruiz-Contreras J, Urquia L, Bastero R.Persistent crying as predominant manifestation of sepsis in infants and newborns.Pediatr Emerg Care.Apr1999;15(2):113-5.[Medline].
• 
  
  31. Savino F, Castagno E, Bretto R.A prospective 10-yaer study on children who had severe infantile colic.Acta Paediatrica.2005;94 ( S 449):129-132.[Medline].
• 
  
  32. Shenassa E D, Brown Mary-Jean.Maternal Smoking and Infantile Gastrointestinal Dysregulation:The Case of Colic.Pediatr.2004;114(4):e497-e505.
• 
  
  33. St James-Roberts I.What is distinct about infants' "colic" cries?.Arch Dis Child.Jan1999;80(1):56-61; discussion 62.[Medline].
• 
  
  34. Weissbluth M.Colic.In: Gellis and Kagan's current pediatric therapy.14^th ed.Philadelphia, Pa:WB Saunders.

1. 
   
   Weizman Z, Alkrinawi S, Goldfarb D. Efficacy of herbal tea preparation in infantile colic. J

આપનો પ્રત્યુત્તર કોમેન્ટ સ્વરુપે ચોક્કસ આપશો.
- ડો.મૌલિક શાહ
એસોસિયેટ પ્રોફેસર ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ
એમ.પી.શાહ મેડીકલ કોલેજ
જામનગર (ગુજરાત)

માતૃત્વની કેડીએ થીમ ...

મિત્રો

વ્યાવાસાયિક વ્યસ્તતાને લીધે થોડા સમય સુધી સમયસર પોસ્ટ લખી નથી શક્યો પરંતુ બ્લોગને થોડો અપડેટ કરી નવુ સ્વરુપ આપવાની કોશિશ કરી છે. આ સાથે આજે રજૂ છે માતૃત્વની કેડીએ - થીમ વિડીયો અને નવજાત શિશુને કાપડમાં વિંટાળવાની પધ્ધતિ નું વિડીયો ડેમોસ્ટ્રેશન...

સૌ પ્રથમ થીમ વિડીયો....(અંત સુધી માણૉ)



2. નવજાત શિશુને કાપડમાં વિંટાળવાની પધ્ધતિ

નવજાત શિશુને ઘેર તેમજ બાહર જતી વેળાએ ઠંડી અને ધૂળથી રક્ષણ આપવા આ એક સરળ પધ્ધતિ છે. ઘણા લોકો શિશુને ખૂબ ટાઈટ બાંધી દે છે જાણે ઈસુ ને ક્રોસ પર લટકાવ્યા હોય- જે ખોટી પધ્ધતિ છે શિશુને થોડી મોક્ળાશ રહે તે ખૂબ જરુરી છે. આ વિડીયોમાં દર્શાવેલ પધ્ધતિ આવી મોકળાશ આપે છે અને વૈજ્ઞાનિક રીતે યોગ્ય પણ છે.





આપનો પ્રત્યુત્તર કોમેન્ટ સ્વરુપે ચોક્કસ આપશો.

- ડો.મૌલિક શાહ
એસોસિયેટ પ્રોફેસર ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ
એમ.પી.શાહ મેડીકલ કોલેજ
જામનગર (ગુજરાત)

બાળકોના દાંતની સંભાળ (pediatric dentistry)

બાળકોના દાંતની સંભાળ (pediatric dentistry)

દંત ચિકિત્સક ડો. ભરત કટારમલની અનુભવી કલમે સર્જાયેલ બાળકોના દાંત વિષયક વિવિધ ઉપયોગી લેખોની હારમાળા.

 1. બાળકોના દુધિયા દાંત(Primery teeth) વિશે સામાન્ય જાણકારી 

 2. દાંતની સંભાળ - બ્રશ કેવી રીતે કરશો...

3. દાંતનો સડો (dental caries) ભાગ -1





- ડો.મૌલિક શાહ

એસોસિયેટ પ્રોફેસર ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ
એમ.પી.શાહ મેડીકલ કોલેજ
જામનગર (ગુજરાત)

પૂછો એક સવાલ...

મિત્રો

માતાપિતા તરીકે આપને મૂંઝવતા પ્રશ્નો કે આપનું અગત્યનું અવલોકન આપ સૌની સાથે વહેંચી શકો છો. વૈજ્ઞાનિક સવાલોનો યથાશક્તિ જવાબ દેવાની કોશિશ ચોક્કસ કરીશ.

અહિં આપનો પ્રશ્ન લખતા પહેલા મહેરબાની કરી જરુરી નિવેદન(disclaimer) (ક્લિક કરી વાંચશો)ખાસ પહેલા વાંચી સમજી લેશો જે કાયદાકીય રીતે ખૂબ જરુરી બને છે.

આ નિવેદન વાંચ્યા બાદ જો આપને મંજૂર હોય તો જ નીચે પ્રશ્ન લખવો. જો આપ સહમત ન હો તો કૃપા કરી ને પ્રશ્ન ન લખશો.

IAP-IMMUNIZATION SCHEDULE (2009-2010)

ઈન્ડીયન એકાડમી ઓફ પિડીયાટ્રીક્સ દ્વારા સૂચિત ભારતીય બાળકો માટેનુ રસીકરણ પત્રક
ઉમર	રસીનુ નામ	કયા રોગ થી બચાવશે
જન્મથી 7 દિવસ	બી.સી.જી.	ટી.બી.(ક્ષય)
	ઓ.પી.વી. (પોલિયોના ટીપા)	પોલિયો
દોઢ માસ (1½ માસ )	ડી.પી.ટી. (ત્રિગુણી)	ડીપ્થેરીયા (ગલ્ઘોંટુ) પર્ટુસીસ (મોટી ઉધરસ) ટીટેનસ (ધનુર)
	ઓ.પી.વી. (પોલિયોના ટીપા)	પોલિયો
	હીપેટાઈટીસ- બી (ઝેરી કમળો)	હીપેટાઈટીસ- બી (ઝેરી કમળો)
	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી સંક્રમણ
	પોલીયો ઈન્જેક્શન	પોલિયો
અઢી માસ (2½ માસ )	ડી.પી.ટી. (ત્રિગુણી)	ડીપ્થેરીયા (ગલ્ઘોંટુ) પર્ટુસીસ (મોટી ઉધરસ) ટીટેનસ (ધનુર)
	ઓ.પી.વી. (પોલિયોના ટીપા)	પોલિયો
	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી સંક્રમણ
	પોલીયો ઈન્જેક્શન	પોલિયો
સાડા ત્રણ માસ(3½માસ)	ડી.પી.ટી. (ત્રિગુણી)	ડીપ્થેરીયા (ગલ્ઘોંટુ) પર્ટુસીસ (મોટી ઉધરસ) ટીટેનસ (ધનુર)
	ઓ.પી.વી. (પોલિયોના ટીપા)	પોલિયો
	હીપેટાઈટીસ- બી (ઝેરી કમળો)*	હીપેટાઈટીસ- બી (ઝેરી કમળો)
	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી સંક્રમણ
	પોલીયો ઈન્જેક્શન	પોલિયો
નવ માસ	ઓરી	ઓરી
પંદર માસ (15 માસ )	એમ.એમ.આર.	મીઝલ્સ (ઓરી) મમ્પસ (ગાલ પચોળિયુ ) રુબેલા (નૂર બીબી)
અઢાર માસ (1½ વર્ષ)	ડી.પી.ટી. (ત્રિગુણી)	ડીપ્થેરીયા (ગલ્ઘોંટુ) પર્ટુસીસ (મોટી ઉધરસ) ટીટેનસ (ધનુર)
	ઓ.પી.વી. (પોલિયોના ટીપા)	પોલિયો
	પોલીયો ઈન્જેક્શન	પોલિયો
	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી	એચ ઈંફ્લુએંઝા-બી સંક્રમણ
બે વર્ષ (2 વર્ષ)	ટાઈફોઈડ	ટાઈફોઈડ
પાંચ વર્ષ (5 વર્ષ)	ડી.પી.ટી. (ત્રિગુણી)	ડીપ્થેરીયા (ગલ્ઘોંટુ) પર્ટુસીસ (મોટી ઉધરસ) ટીટેનસ (ધનુર)
	ઓ.પી.વી. (પોલિયોના ટીપા)	પોલિયો
	એમ.એમ.આર.	ઉપર મુજબ
દસ વર્ષ (10 વર્ષ)	ડી.ટી.એપી / ડી.ટી.	ડીપ્થેરીયા (ગલ્ઘોંટુ) પર્ટુસીસ (મોટી ઉધરસ) ટીટેનસ (ધનુર)
દસ વર્ષ બાદ (કિશોરીઓને)	એચ.પી.વી.	સર્વાઈકલ કેન્સર
વૈકલ્પિક રસીઓ - માતા પિતા સાથે ચર્ચા કર્યા પછી પસંદગીના આધારે
દોઢ-અઢી-સાડા ત્રણ માસ	ન્યુમોકોકલ (પી.સી.વી. 7)	ન્યુમોનિયા
દોઢ- ત્રણ માસ	રોટા વાઈરસ	રોટા વાઈરસ - ઝાડા
પંદર (15) માસ પછી	વેરીસેલા (ચિકનપોક્ષ )	અછબડા
અઢાર (20) માસ પછી	હીપેટાઈટીસ - એ	સાદો કમળો

* હીપેટાઈટીસ-બી ત્રીજો ડોઝ છ માસ ની ઉંમરે પણ આપી શકાય .

- આપના બાળકની જરુરીયાત અનુસાર આ પત્રકમાં જરુરી બદલાવ શક્ય છે આ માટે આપના પિડીયાટ્રીશ્યન સાથે સંપર્ક કરવો.

આ ટેબલની પી.ડી.એફ ફાઈલ ડાઉનલોડ કરો.અને આપના ઉપયોગમાં લઈ શકશો.